Cukrzyca ciążowa – zalecenia żywieniowe

Cukrzyca ciążowa to zaburzenie metabolizmu węglowodanów silnie związane z podwyższeniem stężenia glukozy we krwi. Jest to jedno z najczęstszych powikłań w trakcie ciąży i nie należy go bagatelizować. Aby zmniejszyć ryzyko zapadalności na cukrzycę, przede wszystkim należy zwrócić uwagę na rodzaj i jakość spożywanych posiłków, gdyż bardzo szybko i skutecznie mogą pomóc zwalczyć tego typu zaburzenie, przyspieszyć przemianę materii, co w konsekwencji będzie miało ogromne znaczenie na prawidłowy rozwój dziecka.

Zaczynając od ogólnych informacji, należy podkreślić, że jeśli została wykryta cukrzyca ciążowa to w pierwszej kolejności należy podjąć działania dietetyczne, które unormują poziom cukru we krwi.

Oczywiście wartość energetyczną dziennego jadłospisu powinien ustalić diabetolog i dietetyk, po ówczesnym, dokładnym wywiadzie żywieniowym i przeprowadzonych badaniach w tym kierunku. W teorii powinna ona wynosi między 1500 a 2400 kcal, a rozkład makroskładników powinien wyglądać następująco:

– białko 20% (1,3 g/1 kg masy ciała)
– tłuszcz 20-30 %
– węglowodany 50%

W szczególności należy zwrócić uwagę na rodzaj i ilość węglowodanów, gdyż to one, jako jedyne z trzech makroskładników, wpływają na poziom glukozy we krwi.
Należy wybierać produkty o niskim lub średnim indeksie glikemicznym, aby zapobiec gwałtownym wahaniom cukru w organizmie.

Produktami węglowodanowymi zalecanymi w diecie cukrzycy ciążowej i średnim i niskim IG są:

1. Produkty zbożowe:
– pieczywo: pełnoziarniste (bez karmelu, miodu, słodu), chrupkie (bez dodatku cukru);
– płatki owsiane, żytnie, orkiszowe, jęczmienne, otręby;
–  ryż brązowy, basmati, dziki;
– komosa ryżowa (quinoa), amarantus
– kasze gruboziarniste: gryczana, jęczmienna, pęczak, orkiszowa,
– makarony: pełnoziarniste (najlepiej ugotowane al dente).

2. Warzywa:
– większość warzyw za wyjątkiem niepolecanych lub nietolerowanych przez pacjentkę,
– soki warzywne bez cukru,
– warzywa to produkty, które powinny się pojawić w 75 % posiłków. Nie należy ich ograniczać.

3. Owoce:
– jagodowe – borówki, maliny, jagody, jeżyny;
– cytrusowe – cytryny, grejfruty;
– jabłka, gruszki,
– najlepiej spożywać je w pierwszej części dnia w formie nieprzetworzonej i niepoddanej obórce terminej.

Podstawowymi produktami węglowodanowymi, których należy się wystrzegać w diecie cukrzycy ciążowej są:

– produkty wysoko przetworzone, gdyż zawierają bardzo dużą ilość cukru i nasyconych kwasów tłuszczowych
– wyroby piekarnicze, ciastka, drożdżówki i wszystkie te, które składzie zawierają biały cukier, mąkę pszenną;
– wszelkiego rodzaju słodzone płatki śniadaniowe oraz kukurydziane (w składzie także mają cukier!), paluszki, krakersy;
– słodkie smarowidła, takie jak dżemy wysoko słodzone, nutella, miód;

Oprócz dbania o produkty o niskim i średnim IG, należy pamiętać o podstawowych zasad dotyczący racjonalnej i zdrowej diety. A są nimi:

1. Różnorodność spożywanych posiłków;
2. Dbanie o właściwy przyrost masy ciała;
3. Stawianie produktów i niskim i średnim IG na pierwszym miejscu;
4. Spożywanie co najmniej 3 porcji produktów mlecznych dziennie;
5. Z umiarem spożywanie dobrej jakości mięsa;
6. Spożywanie codziennie owoców i warzyw;
7. Ograniczenie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych na rzecz jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych bogatych w kwasy OMEGA -3;
8. Unikanie cukru, słodyczy, kawy i mocnej herbaty;
9. Ograniczenie spożycie soli;
10. Wypijanie wystarczającej ilości wody.

Jeśli zasady zostaną prawidłowo wdrożone do jadłospisu, zmniejszenie lub pozbycie się cukrzycy ciążowej jest niemal pewne. Dlatego należy pamiętać, że JEDZENIE, a w szczególności w ciąży, MA ZNACZENIE!

Martyna Rost
Dietetyk kliniczny, sportowy, aktualna studentka psychodietetyki

Autor Bloga FITmeansEAT