Rola kwasów OMEGA-3 w ciąży

Kwasy tłuszczowe omega-3 to niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), które powinny pojawić się w diecie każdej osoby (wyjątek stanowią osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe). NNKT to lipidy, które nie mogą być syntetyzowane w organizmie i muszą być dostarczane z pożywieniem lub w postaci suplementów. Kwasy OMEGA-3 i OMEGA-6 są niezwykle istotne dla podstawowych procesów fizjologicznych, takich jak:

– transport tlenu,
– magazynowanie energii,
– prawidłowego funkcjonowania błony komórkowej
– regulacji stanu zapalnego i namnażania się komórek.

Najbardziej aktywnymi biologicznie formami kwasów tłuszczowych omega-3 są kwas dokozaheksaenowy (DHA) i kwas eikozapentaenowy (EPA), które pochodzą głównie ze źródeł, morskich, owoców morza, olejów rybich i alg (które zaleca się w szczególności kobietom na diecie wegańskiej).

Odpowiednia podaż kwasów tłuszczowych omega-3 jest niezbędna w okresie ciąży, ponieważ są one kluczowymi elementami budulcowymi mózgu i siatkówki płodu. Omega-3 mogą wpływać na długość ciąży i zapobiegać depresji okołoporodowej.

Badania wskazują, że kwasy tłuszczowe omega-3 są także bardzo ważne w okresie laktacji czy u alergików.

Dzieci kobiet karmiących piersią i spożywających 200 mg DHA dziennie przez 4 miesiące, osiągały znacznie lepsze wyniki w Indeksie Rozwoju Psychomotorycznego Bayleya w porównaniu z kobietami, które otrzymywały suplement oleju roślinnego.

Kobiety z alergiami lub te, które mają współmałżonka lub dziecko z alergią, zostały losowo przydzielone do grupy otrzymującej kwasy tłuszczowe omega-3 w dawce 2,7 g lub placebo, począwszy od 25 tygodnia ciąży do 3-4 miesiąca laktacji. W ciągu pierwszych 12 miesięcy dzieci urodzone przez matki z grupy omega-3 miały zmniejszone ryzyko rozwoju alergii pokarmowych i egzemy związanej z IgE.

Ostatnie badania wskazują jednak, że kobiety w ciąży w Stanach Zjednoczonych i innych krajach jedzą mało ryb, a zatem nie spożywają wystarczającej ilości kwasów tłuszczowych omega-3, głównie z powodu obaw o niekorzystny wpływ rtęci i innych zanieczyszczeń na rozwijający się płód.

Zalecana dzienna dawka DHA, przy minimalnym spożyciu morskich ryb (2 razy w tygodniu) wynosi minimum 200 mg. Natomiast kobietom, które spożywają bardzo małą ilość ryb czy owoców morza zaleca się spożycie minimum 600 mg DHA/dobę. W przypadku ryzyka przedwczesnego porodu nawet 1000 mg DHA dziennie.

Podsumowując, kwasy tłuszczowe omega-3 są niezbędne do życia i należy je pozyskiwać z diety lub właściwych suplementów. W czasie ciąży zapotrzebowanie na omega-3 wzrasta ponad normę, aby wspierać rozwój płodu, szczególnie mózgu i oczu. Dla kobiet w ciąży zaleca się spożycie dwa razy w tygodniu ryb/owoców morza o niskiej zawartości rtęci. Konsumpcja większych ilości może stwarzać ryzyko zatrucia rtęcią, chociaż bezwzględne ryzyko jest niewielkie. Alternatywnie, odpowiednią podaż kwasów tłuszczowych omega-3 można uzyskać z suplementów, takich jak olej rybny i niektóre witaminy prenatalne. Badania kobiet ciężarnych, które spożywały zalecane spożycie ryb lub otrzymywały suplementy oleju rybnego, generalnie wykazują korzystny wpływ na wyniki neurorozwojowe potomstwa.

Obecnie nie ma wystarczających danych, aby zalecić suplementację kwasów tłuszczowych omega-3 wyłącznie w celu zmniejszenia ryzyka porodu przedwczesnego lub zapobiegania depresji okołoporodowej.

Martyna Rost
Dietetyk kliniczny, sportowy, magister psychodietetyki

Autor Bloga FITmeansEAT