Ubraniowa logopedia, czyli jak wspierać rozwój mowy przy okazji

Szafa dziecięca często pęka w szwach. Mamy całą masą ubrań, którą trzeba:  wyprać, wysuszyć, poskładać, posegregować, by finalnie je założyć – odpowiednio do pogody i do okoliczności. To świetna okazja, by zaaranżować ćwiczenia logopedyczne podczas codziennych czynności.

Mózg człowieka najlepiej przyswaja nowe informacje w działaniu, kiedy dobrze się bawi i nie ma stresorów. Warto wykorzystać ten fakt i zamienić żmudne zazwyczaj ćwiczenia logopedyczne w zabawę. Dziecko robi to, co sprawia mu frajdę, jednocześnie ćwicząc mowę. Ubrania to kategoria przedmiotów, która należy do tzw. najbliższej strefy rozwoju dziecka. Używacie ich codziennie i w różnych sytuacjach. Dodatkowo możecie ich dotknąć, złożyć, ścisnąć, powąchać je – czego nie można powiedzieć o typowych pomocach logopedycznych.

Jakie możliwości  wspierania rozwoju mowy tworzy dziecięca szafa?

Poniżej znajdziecie przykłady zabaw i codziennych czynności z wykorzystaniem ubrań, dzięki którym możecie stymulować mowę dziecka w domu.

Możecie wspólnie uprać ubrania w pralce lub spróbować prania ręcznego. Tak, wszystko potrwa dłużej i może nie będzie zrobione idealnie, ale dostarczy dziecko ogrom bodźców do rozwoju. W trakcie wrzucania ubrań do bębna możecie ćwiczyć wyrażenia dźwiękonaśladowcze, np.: SIUP, BACH, SYP SYP, SIII. Niemowlakowi wystarczą te onomatopeje, pokazywanie rzeczy i ich nazywanie. Przyda się też opowiadanie, co po kolei robicie. Będzie to początek budowania pamięci sekwencyjnej. Starszakowi możecie powiedzieć polecenia (np.: zmienionym głosem, albo przez tubę) i jego zadaniem jest wykonać czynności wg usłyszanej kolejności. W ten sposób ćwiczy pamięć słuchową. Dziecku w wieku szkolnym możecie ukryć polecenia w mieszkaniu i zabawić się w detektywa, albo polecić napisać własny plan robienia prania. W przyszłości łatwiej będzie dziecku samodzielnie zaplanować działania, a także przygotować się ruchowo do różnych aktywności. A przede wszystkim szybciej nadejdzie ten dzień, kiedy przestaniecie prać ubrania wszystkim w rodzinie.

To zabawa świetnie sprawdzająca umiejętność kategoryzacji, czyli wyłapywania cech wspólnych i różniących przedmioty. Dzięki temu dziecko nauczy się działać wg tych samych schematów w różnych sytuacjach, ale też zauważy różnice w podobnych zdarzeniach.  Segregować ubrania możecie w zależności od: koloru, rodzaju, cechy charakterystycznej osoby, do której należą – co przyjdzie Wam na myśl. Użyjcie wyobraźni i stwórzcie dobrą zabawę.

Samo składanie to nuda, ale kto nie lubi zawodów? Ustawcie timer i zagrajcie o tytuł Najszybszego Składacza. Śmiech gwarantowany, a zupełnym mimochodem dziecko poćwiczy, jak zaplanować ruchy w konkretnej czynności w dodatku w obecności stresora. Super przygotowanie choćby do pisania klasówek, a jednak w duchu zabawy.

To typowe zadanie logopedyczne podczas przygotowywania do wywoływania danej głoski. Dziecko ma znaleźć jak najwięcej przedmiotów z ćwiczoną głoską w nazwie. To trenowanie słuchu fonemowego.

Starszakowi możecie zadawać zagadki tradycyjnie na zasadzie:  uszykuj, jakie włożysz na basen? lub odwrócić sytuację i polecić zgadywać na podstawie uszykowanych ubrań – jaka jest pogoda, czy dokąd pójdziesz, mając na sobie garnitur?  Przy okazji takiej zabawy dziecko poszerza zasób słownictwa oraz ćwiczy myślenie. Dzieci chętnie zamieniają się rolami w takich zabawach i to one zadają ćwiczenia. Spróbujcie.

Jak ubierzecie misia na spacer, a jak lalkę na bal? Inna wersja tej zabawy to… pokaz mody. Wystarczy, ze wpleciecie w te zabawy zadany przez logopedę materiał wyrazowy – chyba każda mała modelka będzie zachwycona takim ćwiczeniem. A oprócz korzyści, które dają zwykłe zagadki, tego typu ubieranki rozwijają dodatkowo umiejętności motoryczne.

Rodzice często zastanawiają się, kiedy znaleźć czas na ćwiczenia logopedyczne w domu. Trudne to zwłaszcza gdy po pracy, przedszkolu, czy zajęciach dodatkowych chce się wspólnie pobawić. Często też martwią się, że nie posiadają specjalistycznych pomocy logopedycznych. Jak widzicie znalezienie czasu na domową logopedię staje się znacznie prostsze, gdy wpleciecie je w codzienne aktywności i zabawy.

Karolina Rusinowicz

neurologopedka, surdologopedka, instruktorka Masażu Shantala Plus, terapeutka Empathy Dolls, Promotorka Dobrego Startu Dziecka w trakcie certyfikacji.
IG: @logopedkapoleca
tel: 661 327 620